Restauratie en herbestemming Huis van Bosch in Den Bosch
Het rijksmonument ‘De Kleine Winst’ aan de Markt 29 in ’s-Hertogenbosch is herbestemd tot het ‘Huis van Bosch’. Met de restauratie en herbestemming van het Huis van Bosch is een fysieke herinneringsplek gecreëerd voor de schilder Jheronimus Bosch.
Daarmee is wereldberoemde Bosschenaar blijvend aan de stad verbonden en worden acht eeuwen unieke bouwhistorie zichtbaar gemaakt. In het voormalige woonhuis/atelier van de schilder Jheronimus Bosch is zijn leven nu zichtbaar en tastbaar aanwezig. Het Jheronimus Bosch Art Center exploiteert het woonhuismuseum in samenwerking met de Kring Vrienden van ’s-Hertogenbosch.
Duurzame restauratie
De restauratie van het pand is zo duurzaam mogelijk uitgevoerd. Het pand was én blijft gasloos. Daarnaast is gekozen voor duurzame oplossingen met o.a. led-verlichting, isolatie en een warmtepomp. Bouwmaterialen zijn hergebruikt uit het pand zelf of uit een gebouw uit dezelfde stijlperiode.
Historie
Jheronimus Bosch was ongeveer twaalf jaar toen zijn vader, Antonius van Aken in 1462 het huis kocht. De familie Van Aken trok erin en er werd een schildersatelier gevestigd. Jheronimus Bosch zou er tot 1481 wonen en gevormd worden als tekenaar en schilder. Dat jaar trad hij in het huwelijk en verhuisde hij naar een veel groter huis uit de familie van zijn vrouw. Het pand blijft in de familie Van Aken en dus ook in gebruik als schilderatelier tot het in 1523 werd verkocht. Daarna woonden er onder andere ambachtslieden, militairen en onderwijzers.
In de negentiende eeuw wordt het pand ‘De kleine winst’ genoemd en waren er een broodbakker en een winkel in galanterieën in gevestigd. Dat veranderde tot het winkeltje waar religieuze artikelen en souvenirs werden verkocht. De laatste fase in het bestaan van ‘De kleine winst’ voor het werd aangekocht door de stad ’s-Hertogenbosch om te worden gerehabiliteerd tot het ‘Huis van Bosch’.
De voorgevel van het huis, dat als geheel een Rijksmonument is, dateert uit 1875. Achter die façade gaat het laatmiddeleeuwse Huis van Bosch schuil, dat in de vijftiende eeuw een houten pui had met een uitkragende topgevel.
Vanaf de begane grond was de eerste verdieping en de zolder bereikbaar over de nog altijd aanwezige spiltrap. Deze eikenhouten trap, de balklagen en het gebinte van de kap dateren van ongeveer 1463. De vader van Jheronimus Bosch zal dus verantwoordelijk zijn geweest voor een ingrijpende renovatie van het huis.
